Czy dieta wegańska może zaburzyć funkcje tarczycy?

Dieta wegańska z dnia na dzień cieszy się coraz większą popularnością i zainteresowaniem wśród szerokiego grona odbiorców. Na taki plan żywieniowy decydują się osoby w różnym wieku, które posiadają odmienne preferencje żywieniowe, bądź cierpią na różne dolegliwości. Wiele osób jednak zadaje sobie pytanie, czy dieta wegańska może zaburzyć funkcje tarczycy? Czy taki styl żywienia zwiększa ryzyko wystąpienia chorób tarczycy? Przyjrzyjmy się zagadnieniu z bliska.

Tarczyca- kluczowe informacje

Tarczyca to jeden z największych gruczołów wydzielania wewnętrznego. Znajduje się w przedniej części szyi. W dużym stopniu odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie gospodarki hormonalnej. Więcej na temat wpływu diety wegańskiej na hormony można przeczytać w artykule: Czy dieta wegańska pomaga w regulacji hormonów?.

Jeśli tarczyca jest powiększona, może ona wywołać nawet ucisk gardła, czy przełyku. Nic więc dziwnego, że wiele osób stara się kontrolować stan gruczołu, by nie dopuścić do jego chorób i nieprawidłowości w działaniu. Do głównych zadań tarczycy należy m.in.:

• tlenowy metabolizm,
• zachowanie prawidłowego bilansu energetycznego,
• produkcja ciepła

Nieprawidłowe działanie tarczycy może wpływać na wygląd i kondycję skóry, włosów, paznokci. Co więcej, zaburzenia mogą wpływać na wzrost lub spadek masy ciała, jak również poziom apetytu.

Głównym hormonem produkowanym przez gruczoł tarczycy jest TSH. Oprócz tego organ wytwarza także hormon T4 (tyroksyna) i T3 (trijodotyronina). Ich głównym zadaniem jest aktywacja metabolizmu lipidów. Dodatkowo regulują one także metabolizm, jak również dbają o kondycję i zdrowie kości. Problem, choroby tarczycy, pojawią się w przypadku, gdy produkuję ona zbyt dużą, bądź zbyt małą ilość wyżej wymienionych hormonów.

Fakty ze świata medycznego

Naukowcy jasno wskazują, że dobrze zbilansowana dietą wegańska nie wykazuje negatywnego wpływu na pracę tarczycy. Co więcej, okazuje się, że menu pozbawione mięsa, nabiału, czy produktów odzwierzęcych nie tylko nie wpływa negatywnie na funkcjonowanie tarczycy, ale dieta wegańska dodatkowo wykazuje wiele, różnorodnych korzyści dla całego organizmu.

Na szczególną uwagę zasługują wyniki badań, które wskazują, że wartościowa dieta wegańska jest w stanie zmniejszyć ryzyko rozwoju niedoczynności tarczycy. To nie koniec dobrych wiadomości płynących ze świata nauki. Powstają liczne dowody, które świadczą o tym, że dieta wegańska dodatkowo zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób autoimmunologicznych. Z całą pewnością weganie, a także wegetarianie, o wiele rzadziej mierzą się z chorobami i zaburzeniami w funkcjonowaniu tarczycy, niż osoby prowadzące tradycyjne, standardowe diety. Idąc w drugą stronę, warto wskazać, że mięso w diecie zwiększa ryzyko wystąpienia nadczynności tarczycy nawet o 50%.

Jakie ryzyko dla tarczycy może nieść dieta wegańska?

W celu osiągnięcia zamierzonych efektów i rezultatów w związku z prowadzeniem diety wegańskiej, należy dokładnie wiedzieć, jakich produktów spożywczych nie może zabraknąć na naszym talerzu. Jeśli plan żywienia będzie źle zbilansowany, mało urozmaicony, wówczas dieta wegańska może nie tylko nie wywołać korzyści, ale także negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie tarczycy. Wszystko przez to, że źle prowadzona dieta wegańska może wywołać niedobory witamin i minerałów w organizmie. Szczególnie groźne pod kątem dobrego funkcjonowania tarczycy, jest zbyt mała ilość w organizmie takich pierwiastków jak m.in:

• Jod,
• Selen,
• Cynk,
• Żelazo,
• Wapń,
• Witamina D3,
• Witamina B12.

Aby mieć pewność, że warzywa, owoce, produkty roślinne, czy pełnoziarniste, są w stanie zaspokoić zapotrzebowanie naszego organizmu, należy podczas prowadzenia diety wegańskiej zadbać o właściwą suplementację. Wiele witamin i minerałów, takich jak np. witamina B12 nie występuje w pożywieniu dozwolonym w menu roślinnym, przez co suplementacja wydaje się być kwestią priorytetową i pierwszorzędną.

Najbardziej popularne choroby tarczycy

Do najbardziej popularnych chorób tarczycy, które obserwujemy wzrastającej liczby osób, jest przede wszystkim:

• Nadczynność tarczycy,
• Niedoczynność tarczycy,
• Choroba Hashimoto,
• Choroba Gravesa i Basedowa,

Niedoczynność tarczycy polega na niedostatecznej produkcji hormonów przez tarczycę. Jeśli cierpimy na nadczynność, wówczas choroba polega na produkcji nadmiernej ilości hormonów. Choroba Hashimoto to autoimmunologiczne zapalenie tarczycy. W ramach tego schorzenia układ odpornościowy naszego organizmu produkuje przeciwciała, które niszczą komórki tarczycy, co powoduje w konsekwencji zbyt małą produkcję hormonów tarczycy i jej niedoczynność. Choroba Gravesa i Basedowa, pobudza tarczycę do nadmiernej produkcji hormonów. Wole to nic innego, jak powiększenie tarczycy. W ramach tego na jej powierzchni mogą powstawać guzki, jak również nowotwory. Okazuje się, że w dużym stopniu dieta wegańska także jest w stanie zmniejszyć ryzyko zapadalności na choroby nowotworowe.

Każda z wyżej wymienionych dolegliwości odbiega od normy, wymagając leczenia farmakologicznego. Okazuje się jednak, że dieta wegańska jest doskonałym uzupełnieniem leczenia, przyczyniając się do szybszej poprawy funkcjonowania gruczołu.

Jak sprawdzić, czy nasza tarczyca funkcjonuję prawidłowo?

W celu dopasowania planu roślinnego żywienia do indywidualnych potrzeb i preferencji naszego organizmu, w pierwszej kolejności należy wykonać komplet badań, które dadzą nam jasny obraz funkcjonowania tarczycy. Z całą pewnością należy bezwzględnie oznaczyć stężenie hormonu TSH, T3, jak również T3. Oprócz tego warto sprawdzić przeciwciała przeciwko tyreoperoksydazie (anty-TPO), przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie (anty-Tg) oraz przeciwko receptorowi anty-TSH (anty-TSHR). Dodatkowo koniecznie należy wykonać USG tarczycy i scyntygrafię tarczycy. Takie badania laboratoryjne pozwalają w pełnym wymiarze poznać stan tarczycy, dobierając do jej potrzeb wegański jadłospis.

Okazuje się, że dieta wegańska jest doskonałym wyborem żywienia dla osób, które chcą profilaktycznie zadbać o swoją tarczycę, jak również szukają sposobu, by wspomóc leczenie farmakologiczne w związku z walką z różnymi chorobami tego ważnego organu.

Źródła:

• Tonstad, S., Nathan, E., Oda, K. (2013). Vegan diets and hypothyroidism: a systematic review. Artykuł analizuje potencjalny wpływ diety wegańskiej na funkcje tarczycy. Wyniki sugerują, że dieta wegańska może wpływać na poziomy jodu, co może być istotne dla funkcji tarczycy. Autorzy zalecają monitorowanie poziomu jodu i ewentualną suplementację, aby zapobiec zaburzeniom tarczycy.

• Melina, V., Craig, W., Levin, S. (2016). Position of the Academy of Nutrition and Dietetics: Vegetarian Diets. Dokument ten omawia, jak zbilansować dietę wegańską, aby uniknąć niedoborów składników odżywczych, w tym tych istotnych dla funkcji tarczycy, takich jak jod. Podkreśla znaczenie spożywania wzbogaconych produktów i monitorowania stanu zdrowia.

• Kim, J., Kim, J. (2006). Effect of soy protein supplementation on thyroid function. Badanie to analizuje wpływ spożycia białka sojowego na funkcje tarczycy, szczególnie w kontekście diety wegańskiej. Wyniki sugerują, że odpowiednie spożycie jodu jest kluczowe dla utrzymania zdrowych funkcji tarczycy na diecie wegańskiej.